Naučnici Biotehničkog fakulteta sa italijanskim kolegama: Naučno rješenje za suzbijanje crne pjegavosti vinove loze

Suzbijanje crne pjegavosti vinove loze je izazov kako u poljoprivrednoj praksi, jer zahtijeva kombinovanje agrotehničkih i hemijskih mjera zaštite, tako i u nauci koja traži rješenje bez nepotrebnih tretiranja. Profesori Biotehničkog fakulteta prof. dr Jelena Latinović i prof. dr Nedeljko Latinović su, u saradnji sa italijanskim kolegama, ukazali na potencijalna rješenja, kao rezultat saradnje u okviru bilateralnog projekta od posebnog značaja sa Italijom.

O tome govore u dva rada objavljenim u renomiranim naučnim časopisima: u  časopisu Plant Disease (Impact Factor 4.438) i u časopisu Frontiers in Plant Science (Impact Factor 5.753).

„Posebna kompleksnost u suzbijanju ove bolesti predstavlja zabrana pojedinih aktivnih materija fungicida u EU koji su do sada korišćeni za tretiranja loze (npr. mankozeb). Ovome treba dodati i težnju za sve manjom upotrebom sredstava za zaštitu bilja, koja nameće potrebu za iznalaženjem novih metoda suzbijanja koje će smanjiti broj prskanja“, objašnjava profesor Latinović.

Oba objavljena naučna rada se odnose na razvoj i validaciju modela predviđanja infekcije od strane gljive Diaporthe ampelina (sinonim Phomopsis viticola), prouzrokovača crne pjegavosti vinove loze koja u vinogradima u Crnoj Gori izaziva značajne štete.

„Praktična primjena naučnih rezultata predstavljenih u ovim radovima odnosi se na mogućnost predviđanja ove bolesti i izbjegavanje nepotrebnih tretiranja vinove loze. Razvijeni model prognoze zasniva se na poznavanju biološkog ciklusa fitopatogene gljive, fenofaza razvoja vinove loze i vremenskih uslova potrebnih za ostvarivanje zaraze“, navodi profesor Latinović.

Štete od crne pjegavosti, dodaje on, ogledaju se u zaostajanju vinove loze u porastu, smanjenju rodnog potencijala i skraćenju životnog vijeka čokota. Najviše su napadnuti lastari vinove loze, i to u njihovom donjem dijelu, gdje se javljaju najprije pjege, a potom i pukotine koje izazivaju lomljenje lastara i odumiranje pupoljaka. Simptomi na listovima se manifestuju pjegama okruženim žutim oreolom, a može doći i do deformacije i pucanja liske.

Bilateralni projekat u okviru kojeg su rađena istraživanja nosi naziv “Sistemi podrške odlučivanju na bazi web platforme u cilju unaprijeđenja održivosti vinogradarskog sektora u Crnoj Gori i Italiji (VITISUST)”, a finansiralo ga je Ministarstvo nauke.

Detaljnije informacije o radovima možete vidjeti na sljedećim linkovima:

https://apsjournals.apsnet.org/doi/10.1094/PDIS-12-20-2639-RE

https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpls.2022.872333/full